در این مطلب بسکتفا قصد داریم به موضوعی جالب که شاید آن را نشنیده باشید بپردازیم و آن هم نگاهی به تاریخچه بسکتبال زنان است که راهی جالب و طولانی را در این مسیر طی کرده است. در ادامه همراه ما باشید.
بسکتبال زنان راهی طولانی را از زمان آغاز به کار خود در سال ۱۸۹۲ طی کرده است. شاید از این جمله متعجب شوید که بسکتبال زنان ۱ سال بعد از اختراع این بازی شکل گرفت. واقعیت این است که سکتبال زنان نسبت به سنت سریع‌تر پیش رفته است که این پیشرفت با چالش‌هایی بعضاً ناامید کننده و جالب روبه‌رو بوده است. ما به دنبال کسی که در این زمینه اطلاعات داشته باشد و در دهه ۹۰ زندگی کرده باشد گشتیم و بسیار خوش شانس بودیم که توانستیم او را پیدا کنیم.
در بسکتفا بخوانید: دانستنی | تغذیه بازیکنان بسکتبال چگونه است؟
اکنون باهم داستان او را می‌شنویم:
تاریخچه بسکتبال زنان
زمانی که من در سال ۱۹۸۲ شروع به بازی بسکتبال کردم، یک سال از اختراع لباس زیر زنانه می‌گذشت. همه فکر می‌کردند که زنان قادر به انجام این بازی نیستند و حوادث مختلفی را باید در زمین تجربه کنند. تنها قسمت‌هایی از بدن که در معرض دید سایرین بود، سر، گردن و انگشتان دست بود. دامن‌های کوتاه ایده‌هایی برای آینده بودند. زنان آن دوران از لباس‌های بلند در همه جا، حتی در زمین بسکتبال استفاده می‌کردند. استفاده از این لباس‌ها باعث به زمین خوردن زنان در زمین و آسیب دیدگیشان می‌شد. نخستین دوره رشد در این ورزش برای زنان در سال ۱۸۹۶، با معرفی شلوارهای زنانه از سوی کالج نیو کامب سوفی در نیواورلئان به وسیله کارلا گرگوری بیر، همراه بود.
در این میان دکتر دوارد مورتن مقاله‌ای درباره ضررهای لباس زیر زنانه نوشت و آن را مخالف با سلامت و بهداشت فردی زنان معرفی کرد. وی از زنان مدرن جامعه خواست تا از استفاده غیر ضروری از این لباس زیر پرهیز کنند. او در ادامه اشاره کرد که زنان شرق دور شلوار را اختراع کردند، وی مردان از استفاده از این لباس خودداری کردند. بنابراین این بازیکنان زن ان.بی.ای امروزی، چیزی را می‌پوشند که از قدیم به آنها تعلق داشته است.
دختری به نام سندا برنسون، به عنوان پیشگام و مسئول آوردن این ورزش به میادین برای جنس لطیف زن بود. جیمز نایسمیت فردی بود که در سال ۱۸۹۱ بسکتبال را اختراع کرد. مقام ارشد او در مدرسه وای.ام.سی.ای در اسپرینگفیلد ماساچوست از وی خواست تا برای بازیکنان جوان و پرانرژی خود در فصل زمستان، زمانی که بچه‌ها نمی‌توانستند فعالیت ورزشی را در محیط بیرون انجام دهند، فعالیتی را پایه‌ریزی کند تا بچه‌ها بتوانند انرژی خود را در فضایی غیر از فضای بیرون بسوزانند.
برنسون، مقاله‌ای از نای اسمیت خواند که در آن این بازی را برای زنان هم در نظر گرفته بود.در آن زمان، تساوی جنسیتی وجود نداشت، چراکه ابداع این بازی ۳ دهه قبل از صدور اجازه برای رأی دادن زنان در انتخابات ریاست جمهوری بود. اگر ما پیشنهاد میکردیم که یک بازی مردانه را مانند مردان انجام دهیم درواقع به مردان بی‌احترامی میکردیم. حتی در این میان برنسون، نگران این بود که اگر بازی سخت باشد ،زنان احتمالاً از خستگی عصبی در زمین آسیب می‌بینند. بنابراین او تصمیم گرفت تا قوانینی را ترتیب دهد تا این بازی برای زنان ساده‌تر شود و جامعه هم بازی زنان را در این زمینه راحت‌تر بپذیرد. او زمین را به سه قسمت تقسیم کرد و نقش هر بازیکن را در هر قسمت زمین مشخص کرد.
به منظور زنانه ساختن این بازی او قوانینی از قبیل نقاپیدن توپ از یکدیگر، نگه داشتن آن بیشتر از ۳ ثانیه و یا دریبل توپ بیشتر از ۳ بار را وضع کرد. به این ترتیب، برنسون امیدوار بود تا با وضع این قوانین از تمایل بازیکنان به انجام حرکات خشن و عصبی جلوگیری کند تا عزت و احترام آنها در زمین خدشه دار نشود. او در زمان خود، زنی بسیار جسور و شجاع به حساب می‌آمد. او می‌دانست یکی از مسائلی که مانع از دادن شغل‌های برابر با مردان به زنان می‌شود، مربوط به سلامتی آنها است، چراکه به اعتقاد مردان، بدن زنان مستعد ابتلا به بیماریها بود. بنابراین اگر زنان می‌خواستند که آرزوی کاندیدا شدن آنها در امور مختلف برآورده شود، می‌بایست به سلامتی و استقامت خود بیشتر بها دهند.
۱۱ ماه بعد از معرفی بازی بسکتبال توسط برنسون برای زنان، اولین بازی رسمی بین ۲ موسسه در دانشگاه کالیفرنیا برگزار شد. در سال ۱۸۹۳ زنان ام.تی با نام‌های هولیوک و سوفیا در تیم بسکتبال بازی کردند و در سال ۱۸۹۵، این بازی در سراسر کشور و بیشتر در ولزلی، وسار و براین مایر برگزار شد. قوانین بازی بسته به جایی که بسکتبال بازی می‌شد تغییر می‌کرد و در این میان کمیته اجرایی این بازی‌ها نشست‌های زیادی درباره وضع قوانین مشخص برپا می‌کرد.
آموزش بسکتبال | آشنایی با دفاع منطقه‌ای در بسکتبال
گاهی اوقات از مقرراتی که برای بسکتبال مردان تعریف شده بود، برای بازی‌های بسکتبال زنان هم استفاده می‌شد. تکنینک‌هایی هم که در بسکتبال زنان از آن استفاده می‌شد، متفاوت با مردان بود. شوت با یک دست، بیشتر مورد توجه دختران جنوب در سوفی نیوکامب بود. پرتاپ‌های دو دستی به عنوام فول یا خطا به حساب می‌آمد زیرا مستقیماً باعث شیبدار شدن شانه می‌شود. خیلی زود، بسکتبال در کالج‌های زنانه پیشروی کرد و مفاهیم و مقدسات زنانه را زیر سوال برد، چراکه زنان با دویدن و زمین خوردن و حتی صدا زدن نام یکدیگر قوانین سفت و سختی را که برای جامعه آنها تعریف شده بود را زیر پا می‌گذاشتند.
بازی معمولاً با بقایای وسایل زنانه در زمین مانند سنجاق سر و دستمال و موهای آنها در کف زمین بازی پایان می‌یافت. به همین دلیل، مقاله‌ای در نیویورک تایمز در رابطه با همین موضوع با عنوان « قراضه شدن وسایل شیرین» منتشر شد که در ادامه به کشیده شدن موها و زمین خوردن بازیکنان دبیرستانی و سر خوردن آنها در بازی بسکتبال اشاره می‌کرد. این گزارشگر نوشت:« در دنبال کردن خانم‌ها در زمین و دویدن آنها چیزی کشنده و خطرناک وجود دارد»
این رفتار مردانه در بسکتبال باعث بوجود آوردن مشکلاتی برای ترویج این ورزش در میان زنان بود به طوریکه والدین دختران خود را از رفتن به سمت این ورزش منع می‌کردند، در این میان دکترها و مربیان تربیت بدنی هم مقالاتی را هم درباره اثرات نگران کننده روانی و فیزیکی منتشر کردند و خواستار توقف این بازی برای زنان شدند. ولی باید بگویم که به عنوان یک بازیکن بسکتبال، باید بگویم که این بازی هیچگاه به من آسیب نزده است.
یک معلم تربیت بدنی به نام اگنس چایلدز نسبت به این اظهارات خشونت آمیز درباره بسکتبال زنان انتقاد کرد. او گفت:« برای دنبال کردن توپی که در زمین می‌غلتد، وسوسه‌ای غیر قابل کنترل در وجود بازیکنان ایجاد می‌شود، بنابراین ارضا کردن این غریزه و وسوسه کاملاً طبیعی است بنابراین نباید موجبات انتقادات منفی را فراهم آورد.
در انتخاب یک پست بسکتبال چه نکاتی را باید مدنظر قرار داد؟
آگنس ویمن، یکی دیگر از مسئولان تربیت بدنی آن زمان، قوانینی را همراه با محدودیت‌های بیشتر برای زنان وضع کرد که از جمله آنها می‌توان به جمع کردن موها در زمین بازی، آدامس نجویدن و به کارنبردن اصطلاحات عامیانه، یکدیگر را با فامیلی صدا نزدن و ننشستن و دراز نکشیدن روی زمین اشاره کرد.
برنسون هم به این نتیجه رسید که اگر این بازی با قوانینی متناسب با زنان دنبال نشود ممکن است اجازه به فعالیت در این زمینه به آنها داده نشود به همین دلیل او به تراز کردن بازی‌ها با امور اجتماعی و تازه سازی آنان مطابق با الگوهای اجتماعی پرداخت. این استراتژی‌ها بعد ها به « شیر و کلوچه » معروف شد.
این تنش‌های فرهنگی گوناگون منجر به جوششی جالب در دهه ۱۹۳۰ شد. در خلال مسابقات قهرمانی اتحادیه ورزش‌های آماتوری، رقابتی به نام « دیدار با زیبایی ملکه کیج» برگزار می‌شد. همان‌طور که بسکتبال زنان، دوران کودکی خود را پشت سر می‌گذاشت، ما هم در حال وفق دادن شرایط زنانگی با معیارهای قهرمانی بودیم. همزمان با پذیرفته شدن زنان به عنوان ورزشکار، معیارهای قدیمی که برای زیبایی زنان تعریف می‌شد با چالش مواجه شد. مردها می‌خواستند که زنان را مانند گذشته زیبا ببینند، بنابراین ما هم می‌بایست به این موضوع توجه میکردیم. بنابراین، وقتی که می‌خواستیم پذیرش حضور در میادین ورزشی را بگیریم، باید براساس پیشرفت لوازم آرایشی را همقدم می‌شدیم.
در آن زمان، بازیکنان بعضی از تیم‌ها مجبور بخ رنگ کردن موها به رنگ قرمز و یا استفاده از کلاه گیسی به رنگ قرمز بودند. بله! این سر قرمزی‌ها ۶ دهه از رودمن جلوتر بودند.( ممکن است بازیکنان را با رنگ موهای سبز،نارنجی، بنفش و یا رنگین کمانی هم دیده باشید اما توجه داشته باشید که قرمز اولین رنگی بود که بازیکنان از آن استفاده کردند. می‌توانید بازیکنانی مانند مایکل جردن و یا دیوید رابینسون را ببنید که در بازی‌ها از کلاه گیس استفاده می‌کنند و یا تحت تأثیر آن زمان از رنگ مو برای رنگ کردن موهای خود استفاده می‌کنند). برای درک بسکتبال زنان، کتابی به نام یک قرن از بسکتبال زنان نوشته شد که در آن هم درباره نگرانی جهت حفظ تعادل بین ورزش و زنانگی هم یاد شده بود.
در سال ۱۹۳۶، تیمی از زنان به نام «کله سرخ‌ها» توری را در سراسر کشوربرگزار کردند که باید با ظاهری آراسته و همراه با آرایش در رقابت علیه مردان بازی می‌کردند. بدیهی است که پیشرفت در بسکتبال زنان در با گذشت زمان بسیار زیادی حاصل شد. تا سال ۱۹۲۴ زنان خود مسئول مدیریت رقابت‌های بسکتبال بودند و تقسیم بندی زمین تا سال ۱۹۳۸ برای زنان همچنان به جای دو تکه بودن، در ۳ تکه ارائه می‌شد که همانند سازی این تقسیم بندی با زمین بسکتبال مردان ۲ سال بعد از شرکت کردن بسکتبال در بازی‌های المپیک صورت گرفت. در سال ۱۹۷۱، زنان بالاخره در یک زمین حقیقی بازی کردند و در سال ۱۹۸۵، سدنا برنسون به عنوان اولین زن توانست تالار مشاهیر یادبود نایسمیت را افتتاح کند.
اما اکنون ما کاملاً رو به جلو حرکت می‌کنیم. در سال ۱۹۹۶ زنان توانستند مدال طلای المپیک را کسب کنند؛ تیم‌های دانشگاهی و کاج بیش از پیش معروف شدند و تعداد بسیار زیادی از زنان و دختران جوان در این بازی شروع به فعالیت کردند. ما زنان با نگرش جدید دهه ۱۹۹۰ وارد میدان شدیم نه با نگرش و نظریات دهه ۱۹۸۰.
بیشتر بدانید: ارتقا آمادگی ذهنی در بسکتبال چه کمکی می‌کند؟
اخبار بسکتبال و همچنین مقالات آموزشی بسکتبال را در بسکتفا بخوانید
همچنین برای شرط بندی مسابقات بسکتبال در معتبرترین سایت ایرانی همراه ما باشید
