در قسمت اول از راهنمای دفاع ناحیه ای 2-3 به شرح کلی این سیستم و موقعیت های مختلف آن پرداختیم. نقاط قوت و نقاط ضعف دفاع ناحیه ای را فراگرفتیم. فهمیدیم که بر خلاف تصور برخی مربی ها، دفاع ناحیه ای مختص تیم های بزرگ نیست و برای تمامی تیم ها می تواند کارآمد باشد. در نهایت نیز با موقعیت های مختلف دفاع ناحیه ای آشنا شدیم. نحوه جایگیری و مسئولیت هرکدام از بازیکنان را در این دفاع مورد بحث و بررسی قرار دادیم.
در این قسمت نیز در ادامه قسمت اول به مواردی از جمله پشتیبانی، ریباند توپ، تله گذاری و برخی جزئیات دیگر این دفاع خواهیم پرداخت. ادامه مطلب را از بسکتفا دنبال کنید.
پشتیبانی در دفاع ناحیه ای 2-3
در قسمت توضیح دادیم که تاکتیک پشتیبانی در دفاع ناحیه ای بسیار مهم و حیاتی است. در همین قسمت به یکی از نقاط ضعف دفاع ناحیه ای اشاره کردیم که نزدیک بودن گاردهای تیم به یکدیگر است. این فاصله نزدیک باعث دور شدن از بال کناری می شود. بازیکنان حریف موجود در بال نیز به سادگی امکان دریافت پاس و خلق موقعیت خواهند داشت. از همین رو باید راهکاری برای این مشکل سنجیده شود.
این راهکار در تاکتیک «پشتیبانی» نهفته است. هنگامی که توپ به یکی از بال های حریف پاس داده می شود، یکی از فورواردهای نزدیک ما در پشت سر بلافاصله فاصله خود را کم کرده و به سمت او می آید تا از اقدام به پرتاب احتمالی جلوگیری کند. وی در همین موقعیت می ماند تا اینکه گارد مسئول برای این ناحیه از راه می رسد که در بخش (موقعیت ها) در قسمت اول در این خصوص توضیحات لازم داده شد. اکنون که گارد از راه می رسد، فوروارد می تواند به موقعیت موردنظر خود برگردد و بازیکن صاحب توپ حریف را به گارد بسپارد.
این فوروارد که از عقب اضافه می شود به دو فوروارد تیم کمک می کند تا در مقابل 3 بازیکن مهاجم دست برتر را داشته باشند. 2 مثال را در ادامه توضیح می دهیم:
1.هنگام برگردان توپ
برای آشنایی با اصطلاح برگردان توپ و 250 اصطلاح اختصاصی دیگر بسکتبال به این مطلب از بسکتفا مراجعه کنید. به صورت مختصر عرض کنیم، هنگامی که توپ از یک سمت زمین به سمت دیگر زمین (به شکل عمودی) می رود، به آن برگردان توپ می گویند.
در این موقعیت هنگامی که توپ از یک سمت به سمت دیگر زمین منتقل می شود، گاردهای تیم توانایی دفاع بلافاصله از مهاجم های شماره 1 و 2 حریف را نخواهند داشت. در این حال فوروارد شماره 4 بلافاصله پشتیبانی را انجام می دهد و به صورت موقت از بازیکن 2 حریف محافظت می کند. گارد شماره 2 نیز به سمت بازیکن شماره 2 حریف می دود و موقعیت خود را تصاحب می کند. اکنون فوروارد شماره 4 می تواند به موقعیت قبلی خود بازگردد. گارد شماره 1 نیز به موقعیت اصلی خود برمی گردد.
2.هنگام پاس انتقالی
هنگامی که توپ از بالای سر مدافعین به یک‌باره و بدون دخالت بازیکن واسطه از یک سمت زمین (بال) به سمت دیگر (بال مقابل) برود، پاس ناشی از این انتقال را پاس انتقالی می نامند.
این موقعیت نیز با موقعیت قبلی یکسان است. از آنجایی که گارد شماره 2 در حال محافظت از پست بالا است و فاصله زیادی تا بازیکن شماره 2 دارد، بازیکن شماره 4 بلافاصله به سمت بازیکن بال (2) می رود و از او دفاع می کند. هنگامی که 2 گارد تیم به موقعیت اصلی خود برگردند، شماره 4 نیز به موقعیت خود در پست پایین بر خواهد گشت.
ریباند توپ در دفاع ناحیه ای 2-3
مربی که در حال آموزش دفاع ناحیه ای 2-3 است باید به صورت مرتب در خصوص ریباند تأکید کند. از آنجایی که بازیکنان شما مسئول حفاظت از یک ناحیه هستند و مراقبت از یک بازیکن خاص در دستور کار آن‌ها نیست، تیم شما در مقایسه با دفاع نفر به نفر دچار اشکال است.
ریباند توپ مربوط به ناحیه ای است که در هر تیم به صورت متفاوت تعریف می شود و نمی توان جواب یکسانی به آن داد. اگر تیم بزرگی در اختیار دارید، احتمالاً تنها فورواردها و بازیکن مرکزی شما برای ریباند کافی است. گاردهای شما نیز می توانند به سمت بیرون متمایل باشند تا در صورت ریباند موفق در ضد حمله شرکت کنند. از طرفی اگر تیم شما کوچک است، شاید به تمامی بازیکنان خود جهت ریباند نیاز داشته باشید.
بسته به فیزیک و توانایی های فردی تیم و البته فلسفه بازی خود، ریباند توپ را باید متفاوت اجرا کنید. بر خلاف دفاع نفر به نفر، در دفاع ناحیه ای همواره هنگام ریباند توپ روزنه هایی وجود خواهد داشت. این روزنه ها ممکن است به تیم حریف برای ریباند و اقدام به پرتاب مجدد فرصت دوباره دهد. مدافعین شما باید تمام تلاش خود را هنگام باکس آوت انجام دهند.
تله گذاری در دفاع ناحیه ای 2-3
تله گذاری برای دفاع ناحیه ای بسیار مهم و البته کارساز است. در ادامه به انواع تله گذاری در دفاع ناحیه ای خواهیم پرداخت. همچنین توضیح می دهیم که هرکدام را با چه نرخی اجرا کنید. بر اساس تعداد تله ها و همچنین محل کارگذاری آن‌ها، میزان سرعت و افت و خیز بازی کنترل خواهد شد.
باید دقت کنید که هنگام تله گذاری مرتکب خطا نشوید و مهاجم را مجبور به پاس های بلند بر روی تله کنید تا بتوانید توپ را ربوده و اقدام به ضد حمله کنید.
تله گذاری – روی قوس بالا
اولین تله را می توانید روی گارد نوک حریف به محض اینکه به خط میانه زمین برسد امتحان کنید. این تله بسیار غافلگیر کننده است و باید در هر بازی تنها چند بار اجرا شود. هنگامی درخواست تایم آوت یا لحظات آخر وقت کوارتر که به شدت نیاز به ربودن توپ دارید، می توان از این تله استفاده کرد. اگر صاحب توپ ضعیف است یا اعتماد به نفس پایینی داشته باشد، تله شما مؤثرتر خواهد بود.
هنگامی که بازیکن صاحب توپ از نیمه زمین عبور می کند، تمام بازیکنان شما باید دقیقاً طبق روال معمول عمل کنند. این مسئله برای کارکرد صحیح تله ضروری است. نباید تله توسط تیم حریف لو برود و موقعیت پاس بسیار ساده ای در اختیار آن‌ها بگذاریم.
- گاردهای تیم (1 و 2) باید به سمت بازیکن صاحب توپ بدوند، دست های خود را جهت جلوگیری از پاس ساده بالا بگیرند و او را با فشار زیاد در دام بیندازند.
- فورواردهای تیم بلافاصله به سمت بال های تیم حریف رفته و از دریافت پاس توسط آن‌ها جلوگیری می کنند. گارد نوک معمولاً جهت پاس به بال ها رجوع می کند.
- بازیکن مرکزی تیم اکنون به تنهایی باید از 2 بازیکن حریف (4 و 5) مراقبت کند. به صورت معمول یکی از آن‌ها در پست بالا و یکی دیگر در گوشه نزدیک زمین جایگیری کرده اند. دشوارترین مسئولیت را بازیکن مرکزی دارد و باید حدس بزند که پاس به چه نقطه ای داده می شود و بر اساس آن عمل کند.
البته باید دقت کنید که این تله ممکن است تیم شما را دچار دردسر کند و به یک پرتاب زیر تور ساده توسط حریف منجر شود. اگر بتوانید در زمان درست و روی بازیکن درست آن را اجرا کنید، تله فوق العاده ای خواهد بود.
تله گذاری – روی بال کناری
این تله در دفاع ناحیه ای 2-3 توسط فوروارد و گارد سمت توپ (2 و 4) اجرا می شود.
- بر خلاف پشتیبانی طبق معمول، فوروارد (4) به عقب برنمی گردد و همراه شماره 2 اقدام به در دام انداختن شماره 2 حریف می کند.
- بازیکن مرکزی (5) در جلوی شماره 4 حریف جایگیری کرده و از دریافت پاس توسط او جلوگیری می کند. آماده دویدن به سمت گوشه و دفاع از بازیکن گوشه را در صورت نیاز است.
- گارد سمت ضعیف (1) از رابط پاس بال این سمت (معمولاً 1) محافظت خواهد کرد.
- فوروارد سمت ضعیف (3) نیز وظیفه بازی خوانی، جلوگیری از پاس های احتمالی و محافظت از دو بازیکن حریف را خواهد داشت.
این تله بر خلاف تله قبلی شاید کارایی کمتری داشته باشد. البته به نحوه اجرای آن و ابزارهای در اختیار شما هم بستگی دارد. معمولاً با تله گذاری در بال نیز گزینه هایی برای پاس در اختیار بازیکن صاحب توپ وجود خواهد داشت. از این رو ممکن است پس از پاس تیم شما در موقعیت بدی قرار گیرد.
با این وجود ارزش یک بار امتحان را در بازی دارد و ممکن است تیم حریف به دلیل غافلگیری اقدام به بازی های نادرست و تحت فشار کند.
تله گذاری – در گوشه زمین
به جرئت می توان گفت که تله گذاری در گوشه زمین در دفاع ناحیه ای 2-3 بهترین و کارآمدترین تله است. مهاجم صاحب توپ در این نقطه مجبور به پاس بسیار بلند و طولانی می شود. البته اگر بتوانید به درستی او را در دام بیندازید و همه چیز را طبق روال پیش ببرید.
- هنگامی که توپ توسط بال به بازیکن گوشه سپرده شد، بلافاصله گارد سمت توپ (2) به سمت او رفته و همراه فوروارد سمت توپ (4) که در حال نزدیک شدن به مهاجم است، او را در دام می اندازند.
- بازیکن مرکزی (5) باید از جلو از بازیکن شماره 5 آن‌ها محافظت کند و مانع دریافت پاس توسط او شود.
- گارد سمت ضعیف (1) تمام عرض زمین را طی کرده و مانع پاس به عقب ساده به بازیکن شماره 2 حریف می شود که پاس ابتدایی را به گوشه داده بود.
- اکنون همه چیز به فوروارد سمت ضعیف بستگی دارد تا چشمان خود را از دو بازیکن دیگر برندارد و انتظار پاس بلند را بکشد.
یکی از بزرگ‌ترین مزایای تله گوشه زمین این است که پس از چند بار اجرای موفق، تیم حریف از ترس گیر کردن در دام، دیگر علاقه ای به پاس دادن به گوشه را ندارد. همین امر باعث می شود که دفاع ناحیه ای شما بسیار ساده و مؤثر شود.
تله گذاری – در گوشه نزدیک
یک بار دیگر قسمت یک این مقاله را نگاه کنید. اگر با دقت نگاه کنید، خواهید دید که هنگام توضیح موقعیت ها، موقعیت گوشه نزدیک را جا گذاشتیم. دلیل آن این است که در دفاع ناحیه ای 2-3 همواره گوشه نزدیک و پست را تله گذاری می کنیم. به همین دلیل توضیح این ناحیه را به اینجا موکول کردیم.
در دفاع ناحیه ای مهم‌ترین اولویت ما باید دور نگه داشتن توپ از سبد تا جای ممکن باشد. به همین دلیل هنگامی که توپ به گوشه نزدیک یا پست می رسد باید بلافاصله با دو بازیکن به سمت مهاجم رفته و توسط تله توپ را از این ناحیه دور کنیم. این تله معمولاً در هجوم های خط عرضی به سمت سبد رخ می دهد.
- هنگامی که توپ به گوشه نزدیک با پست رسید، باید بلافاصله توسط بازیکن مرکزی (5) و فوروارد سمت توپ (3) او را در دام بیندازید.
- فوروارد سمت ضعیف (4) باید اکنون مراقب ناحیه رنگی باشد. وی باید مراقب هرگونه بازیکنی باشد که قصد نزدیک شدن به بازیکن صاحب توپ یا سبد را دارد.
- گارد سمت توپ (1) از هرگونه پاس احتمالی به بازیکن بال حریف جلوگیری می کند.
- گارد سمت ضعیف (2) اکنون وظیفه مراقبت از 2 بازیکن باقیمانده حریف را دارد. وی باید هردو بازیکن را در سیطره ی دید خود داشته باشد.
اصلی ترین هدف این تله پاس دادن حریف به بیرون محوطه است تا ما بتوانیم سریع موقعیت های خود را گرفته و به حالت معمول دفاع ناحیه ای بازگردیم. همان طور که عنوان شد، هرگونه حضور توپ در این ناحیه باید زنگ خطری برای تیم شما باشد.
نکاتی در خصوص دفاع ناحیه ای 2-3
فشار روی توپ: میزان فشار روی توپ بسته به میزان خوی تهاجمی دفاع شما دارد. از نزدیک شدن و تحت فشار قرار دادن حریف جهت اجبار آن‌ها به پاس های ناخودآگاه و بلند هراس نداشته باشید.
پنهان سازی ناحیه 2-3: می توانید دفاع ناحیه ای 2-3 خود را پنهان کنید. کافی است گارد نوک شما به عنوان گارد تمام زمین بازی کرده و گارد دیگر شما در پست بالا بازی کند.
دور کردن حریف از خط پرتاب 3 امتیازی: یکی از عیب های دفاع ناحیه ای در برابر مهاجمین با توانایی بالای پرتاب 3 امتیازی است.
مراقبت از دیگر بازیکنان: هرچه سطح تیم شما به سمت حرفه ای پیش برود، تحت نظر داشتن و شناسایی تمام بازیکنان حریف نیز اهمیت بیشتری پیدا می کند. باید پرتاب کننده های قدرتمند حریف را شناسایی کنید. آیا باید از رسیدن پاس به یک بازیکن خاص جلوگیری کنید؟ آیا پس از رسیدن توپ به یک بازیکن باید بلافاصله او را در دام بیندازید؟ سؤالاتی از این دست را باید بتوانید جواب دهید.
بسکتبال جوانان: دفاع ناحیه ای 2-3 را به هیچ عنوان در بسکتبال جوانان و نوجوانان استفاده نکنید. دلایل زیادی برای این مسئله وجود دارد که از طاقت این مقاله خارج است و در مجموع این نوع دفاع مناسب سنین پایین بسکتبال نیست.
تطبیق دفاع ناحیه ای 2-3 با تیم خود
اگر قصد استفاده مکرر از این نوع دفاع را دارید، مواردی را باید در نظر داشته باشید:
- بازه زمانی تله گذاری و زمان آن را باید مشخص کنید و روی آن کار کنید.
- میزان خوی تهاجمی بازیکنان خود را در دفاع از بازیکن صاحب توپ تعیین کنید و به آن‌ها گوشزد کنید.
- تعداد بازیکنان خود را برای ریباند توپ تعیین کنید.
تشخیص و تنظیم دقیق و اصولی این 3 مورد تعیین کننده افت و خیز بازی و سرعت بازیکنان شما هنگام دفاع خواهد بود. اگر دارای یک تیم سریع هستید، باید در بازه های زمانی کوتاه اقدام به تله گذاری کنید و روی توپ خشن باشید. اگر تیم شما از سرعت کمتری برخوردار است باید کمتر تله گذاشته و با صبر و حوصله منتظر اشتباه و پرتاب و پاس های نادرست از حریف خود باشید.
اکنون که این مقاله 2 بخشی را مطالعه کردید، باید به درک درستی از دفاع ناحیه ای رسیده باشید. پیشنهاد نمی کنیم که این دفاع را به عنوان دفاع اصلی خود استفاده کنید. می توانید آن را پیاده کرده و نحوه کارکرد آن را روی حریف بسنجید. اگر پاسخ مناسبی دریافت کردید، به استفاده از آن ادامه دهید و در غیر این صورت راهکارهای دیگری را امتحان کنید.
این دفاع بر خلاف تصور برخی افراد، دفاع کندی نیست و در صورت اجرای صحیح می تواند شرایط بازیکنان شما را به لحاظ فیزیکی و ذهنی بهبود بخشد. برخی تیم ها عملاً در مقابل دفاع ناحیه ای 2-3 ناتوان هستند. پس ارزش امتحان کردن را خواهد داشت.
نظر شما در خصوص دفاع ناحیه ای 2-3 چیست؟ تا چه حدی این دفاع را کارآمد می دانید؟ آیا تابه‌حال از آن استفاده کرده اید؟ آیا در استفاده از آن موفق بودید و توانستید بر تیم حریف غلبه کنید؟ جایگزین بهتری برای این دفاع سراغ دارید؟ دفاع ناحیه ای را در مقابل دفاع نفر به نفر چگونه ارزیابی می کنید؟ دیدگاه های خود را با ما و دیگر دوستان خود در بسکتفا به اشتراک بگذارید.
